فيلتر دراير چیست؟
فيلتر درايرهاي خط ساکشن را قبل از رسيدن افت فشار به چه مقاديری بايد تعويض کرد؟ انواع فیلتر درایر کدامند؟ فیلتر درایر ها از چه اجزایی تشکیل شده اند؟ انواع اسید تشکیل شده در سیکل برودت کدامند؟ جذب رطوبت در سیکل برودتی چگونه انجام می شود؟پارامتر های انتخاب فیلتر درایر کدامند؟
فيلتر دراير
فيلتر دراير وسيله ايست که مواد نامطلوب سيکل تبريد را جذب ميکند. از قبيل: رطوبت، اسيد که ميتوانند تاثيرات مخربي را بر روي سيکل تبريد بگذارند.
وظيفه فيلتر دراير در سيستمهاي تبريد
- فيلتر دراير از سيستم تبريد در برابر ذرات نامطلوب براي سيستم محافظت ميکند.
- فيلتر درايرها واکنشهاي شيميايي در سيکل تبريد را با حذف ذرات خارجي به حداقل ميرسانند.
- فيلتر دراير همچنين ميتواند اسيد و ذرات جامد را جمعآوري کند.
- فيلتردراير از تشکيل برفک در اريفيس شير انبساط به وسيله جمعآوري رطوبت در سيسستم جلوگيري ميکند
محل قرار گيري فيلتر دراير
فيلتر دراير به صورت طبيعي در خط مايع نصب ميشود جايي که براي محافظت از اکسپنشن ولو به کار ميرود. سرعت مبرد در خط مايع بسيار پايين است و بنابراين تماس بين مبرد و هسته فيلتر خوب است همچنين افت فشار در فيلتر دراير پايين است.
فيلتر دراير را همچنين ميتوان در خط ساکشن نصب کرد تا از کمپرسور در برابر مواد زايد و رطوبت محافظت کند.
فيلتر خط ساکشن را همچنين فيلتر سوختن نيز مينامند زيرا ميتوان از آن براي زدودن اسيد توليد شده بعد از سوختن کمپرسور استفاده کرد و اطمينان داشت که افت فشار کم است. فيلتر دراير خط ساکشن هميشه بزرگتر از فيلتر دراير خط مايع است.
فيلتر درايرهاي خط ساکشن را قبل از رسيدن افت فشار به مقادير زير باید تعويض کرد:
- در سيستمهاي کوچک: 0.5 bar
- در سيستمهاي تبريد: 0.25 bar
- در سردخانهها: 0.15 bar
فيلتر درايرهاي استاندارد
فيلتر درايرها را بايستي در جهتي که بر روي آنها با فلش مشخص شده نصب کرد و به صورت مرسوم در خط مايع نصب ميشوند.
انواع فيلتر درايرها
- فيلتر دراير خط مايع
- فيلتر درايرهاي دو جهته که ميتوان از هر سمتي آنها را نصب کرد.
- فيلتر درايرهاي دوجهته همچنين براي خط مايع نيز استفاده ميشوند.
- فيلتر درايرهاي دوجهته داراي شير يکطرفه ميباشند که به آنها اطمينان ميدهد مبرد از تمام سطح فيلتر استفاده کند و مواد زايد در قسمت محيط فيلتر جمع شود.
- فيلتر درايرهاي ترکيبي
- فيلتر درايرهاي خط ساکشن
ساختار فيلتر درايرها
- فنر: فيلتر را بدون حرکت ميکند و فيلتر را در تلورانس خود منقبض ميکند.
- نمد: از آسيب فنر به هسته جلوگيري ميکند.
- هسته: رطوبت در سيستم را جذب ميکند.
- صفحه توري: از خروج ذرات از فيلتر جلوگيري ميکند و در زمان جوشکاري از سوختن اجزا جلوگيري ميکند.
فيلتر درايرهاي هسته جامد
يک فيلتر دراير هسته جامد شامل ملکولهاي غربال کننده و آلوميناي فعال است. هسته جامد را ميتوان با اسفنج مقايسه کرد که توانايي جذب آب را دارد. دانه بندي ملکولي آب را در خود نگه ميدارد و آلوميناي فعال نيز اسيد را نگه ميدارد. پلي استر به کار رفته در فيلتر باعث جذب مواد زايد سيکل ميشود. هسته بيشتر مواد زايد درشت را جذب ميکند و پلي استر ذرات ريز را جذب ميکند. فيلتر دراير توانايي نگه داري مواد زايد با اندازه بزرگتر از 25 ميکرون را داراست. دانههاي هسته شامل کريستالهاي زيوليت که از جنس سيليکات است، ميباشد.
تجزيه مبرد در شرايط زير امکان اتفاق افتادن دارد
- دماي بالا
- ناپايداري شيميايي
- کاتاليزرهاي فعال
- آب
- اکسيژن
چگونگی تشکيل اسيد در سيستم تراکمی
در سيستمهاي تبريد امکان تشکيل اسيد به وسيله شکستن ساختار مبرد و روغن وجود دارد. دو نوع اسيد ميتواند در سيستم تبريد تشکيل شود:
- اسيدهاي غير ارگانيک: اين اسيد در سيستمهايي که از مبردهاي شامل کلر و فلوراستفاده ميکنند، تشکيل ميشود.
- اسيدهاي ارگانيک: که حاصل شکستن ساختار روغن است.
- روغنهاي معدني: که با فعاليت کاتاليزري انجام ميشود (اين اتفاق تحت بارهاي مکانيکي و دمايي اتفاق ميافتد).
- روغنهاي POE: اين اتفاق در اثر وجود رطوبت بوجود ميآيد.
اسيدهاي غير ارگانيک
اسيدهاي غير ارگانيک حاصل شکستن ساختار مبرد هستند (براي مثال کلر و فلور). در زير عواملي که باعث تاثير در شکستن ساختار مبرد ميشوند، ذکر شده است
- دما
- وجود اکسيژن در سيکل تبريد
- آلودگي آب
- فعاليت کاتاليزري
- پايداري مبرد (بسياري از مبردها داراي کيفيت مناسبي نميباشند)
اگر فاکتورهاي بالا تعديل شود، مبرد پايدار باقي ميماند. براي مثال اگر دما، آب و فعاليت کاتاليزري به حداقل برسد. ميزان زياد اکسيژن نميتواند باعث آسيب و شکستن ساختار مبرد شود.
اسيد ارگانيک
اين اسيد در اثر شکستن ساختار روغن تشکيل ميشود. براي مثال: Mineral Oil & POE Oil
روغنهاي معدني : اسيدهاي ارگانيک از روغنهاي معدني در اثر بارهاي مکانيکي و يا حرارتي تشکيل ميشوند.
روغنهاي POE : اسيدهاي ارگانيک از روغنهاي POE در اثر وجود رطوبت در سيستم، تشکيل ميشوند. اين اسيدها داراي فعاليت کمي هستند.
جاذب رطوبت توسط فیلتر درایر
اين فيلترها از موادي تشکيل شدهاند که جاذب شديد رطوبت هستند. اين مواد رطوبت موجود در گاز و مايع مبرد را جذب ميکنند. مواد جاذب با جذب رطوبت، آب را به شکل اشباع در ميآورند و در سطح خود نگه ميدارند. آمونياي فعال و دانه بندي به عنوان عوامل اصلي جذب رطوبت به شمار ميروند. جذب رطوبت نتيجه 3 پديده است
1- جذب شيميايي (Chemisorption)
زماني که رطوبت نسبي افزايش مييابد. اولين گام براي جذب رطوبت به روش شيميايي و در سطح مواد جاذب به وسيله لايه تک ملکولي سطح انجام ميشود.
2- جذب فيزيکي (Physisorption)
زماني که رطوبت نسبي افزايش مييابد. زماني که ميزان رطوبت نسبي به 10% ميرسد، در اين نقطه چندين لايه بخار آب تشکيل ميشود و در اين شرايط مهمتري روش جذب، جذب فيزيکي است.
3- ميعان
زماني که فشار بخار آب (رطوبت نسبي) به 40% ميرسد، ميعان اتفاق ميافتد.
جذب رطوبت توسط جاذب
محتواي آب موجود در گاز مشخص کننده ميزان وزن و حجم آب در واحد وزن يا حجم گاز است. براي مشخص کردن ميزان آب از واحد جزء در ميليون يا PPMV و يا PPMW استفاده ميکنند. براي هر دماي مشخص ميتوان رطوبت نسبي را که مشخص کننده نسبت فشار به فشار اشباع است، بيان کرد.
پارامترهاي انتخابي فيلتر دراير
سايد گلسها
يک سايد گلس مشخص کننده ميزان مبرد و رطوبت موجود در سيستم است. به صورت طبيعي بعد از فيلتر دراير نصب ميشود. شناسانگر رنگي موجود در داخل سايت گلس، نشاندهنده سطح رطوبت موجود در سيستم است.
- سبز: ميزان رطوبت در مبرد خطرناک نيست.
- زرد: ميزان رطوبت در خط مايع و قبل از شير انبساط بالاست.
اگر در سايت گلس حباب را مشاهده کرديد، نشانگر يکي يا چند تا از موارد زير است:
- افت فشار در فيلتر دراير زياد است، اين امر ممکن است باعث قفل شدن مسير جريان مبرد شده باشد.
- نقص در سابکول يا مادون سرد بودن مبرد وجود دارد.
- ميزان شارژ مبرد در کل سيستم کافي نيست.
نکته: در صورتي که سايت گلس ميزان رطوبت را بالا مشخص کرد، فيلتر دراير بايستي تعويض شود.
تعويض فيلتر دراير
تعويض فيلتر دراير زماني انجام ميشود که
- سايت گلس ميزان رطوبت موجود در سيستم را بالا مشخص کند (زرد).
- يکي از اجزاي اصلي سيستم، براي مثال کمپرسور تعويض شده باشد.
- افت فشار در فيلتر دراير بالا باشد (حبابها در طول کارکرد عادي سيستم تشکيل شود).
- هر وقت که سيستم تبريد براي هر دليلي براي مثال تعميرات باز ميشود، بايستي فيلتر دراير تعويض گردد.
جمع بندي مبحث فیلتر درایر
- يک فيلتر دراير وسيلهاي است که مواد نامطلوب و رطوبت را که بر کارکرد بهينه سيکل تاثير ميگذارد را جذب ميکند.
- فيلتر درايرها را ميتوان به صورت اصلي و يا با تغييراتي براي کاربرد مورد نظرتان به کار برد که در فيلمهاي بعدي آموزش داده خواهد شد.
- فيلتر درايرها را ميتوان در خط ساکشن و يا در خط مايع نصب کرد.
- تشکيل اسيد در سيستم تبريد مي تواند در اثر محتواي رطوبتي در سيستم در روغن و يا مبرد تشکيل شود.
- هسته فيلتر دراير شامل مواد جاذب رطوبت است که رطوبت مبرد در سيکل تبريد را جذب ميکند.
- آلوميناي فعال و دانه بندي ملکولي جاذبهاي اصلي رطوبت هستند.
- زيوليت يک نوع از دانه بندي ملکولي است که به عنوان هسته جامد فيلتر دراير به کار ميرود.
- نوع رطوبت گير براساس روغن کاري و مبرد مورد استفاده قرار ميگيرد.
- يک سايدگلس نشان گر ميزان مبرد سيستم و رطوبت موجود در سيستم است.
- سايت گلس به صورت معمول بعد از فيلتر دراير نصب ميشود.
موارد تعویض فیلتر درایر
- اگر سايت گلس به رنگ زرد در بيايد.
- اگر در طول کارکرد عادي سيستم حباب در سايت گلس مشاهده شود.
- اگر يکي از اجزاي اصلي سيستم تعويض شده باشد.
- اگر سيستم تبريد باز شده باشد تا يکي اجزاي سيستم تبريد تعمير شود.
مطالعه کنید : قطعات مکانیکی سردخانه